Yoga helpt je lichaam en geest te ontspannen. Door yoga leer je de balans in je autonome zenuwstelstel herstellen. Je autonome zenuwstelsel bestaat uit het sympathisch (actief) en het parasympathisch zenuwstelsel (rust).
Veel mensen hebben wel eens ervaren dat momenten van ontspanning nog steeds onrustig aanvoelen. Het gewoel en de gedachtestroom in bed zijn daar een voorbeeld van. Ondanks dat je wilt ontspannen, blijft je zenuwstelstel in de actieve modus. Met een overprikkeld gevoel als gevolg.
In dit artikel neem ik je mee hoe je schakelt tussen activiteit en rust, tussen ‘aan’ en ‘uit’.
De werking van het zenuwstelsel
Je zenuwstelsel ontvangt simpel gezegd informatie van buitenaf, zoals luchttemperatuur, geluid of knipperende beelden en vertaalt dit via de hersenen naar een beweging. Daarbij worden veel beslissingen automatische genomen. Je draait je hoofd naar rechts om te zien waar het geluid vandaan komt zonder er bewust over na te denken en ondertussen schiet je hartslag omhoog en adem je hoger in je borst.
Op het eerste gedeelte (het draaien van je hoofd) heb je nog enigszins invloed. Je bent je er bewust van dat je je hoofd draait. Het tweede gedeelte, je hartslag en je adem valt onder je autonome zenuwstelsel en vindt vaak onbewust plaats. Hier ga ik dieper op in.
Autonome zenuwstelsel
Het autonome, automatische, zenuwstelsel bestaat uit en sympathische en parasympatische zenuwstelsel. Kort gezegd heeft het sympathische zenuwstelsel te maken met inspanning en het parasympatische zenuwstelsel met ontspanning. Wanneer je als mens in balans bent, kom je in actie als dat nodig is en laat je daarna je lichaam weer herstellen en ontspannen. Uit balans zijn betekent vaak dat één van de twee delen van het zenuwstelsel overactief is. Je lichaam schakelt niet meer goed tussen het sympathische en parasympatische zenuwstelsel. Tussen activiteit en rust.
Een overprikkeld zenuwstelsel
Omdat er in de wereld steeds meer prikkels bijkomen via reclame, televisie, tablets, smartphones, smartwatches, etc. hebben steeds meer mensen het gevoel overprikkeld te zijn. Overprikkeling ontstaat als er meer informatie binnenkomt dan verwerkt kan worden.
Symptomen zijn:
- Vermoeidheid
- Stress (malende gedachtes)
- Gebrek aan concentratie
- Slaapproblemen
- Snel geïrriteerd
- Ongeduldig
- Hoge en onregelmatige ademhaling
Ook op momenten waarbij mensen denken te ontspannen, blijft het zenuwstelsel in actieve modus. De prikkels van de televisie of smartphone blijven immers binnenkomen. Hoe gek is het dat je na een enorm spannende aflevering van je favoriete serie niet goed in slaap kan vallen?
Je lichaam voorbereiden om te ontspannen
Dat we een warming-up doen voordat we een heel intense sportsessie gaan doen, vinden we over het algemeen meer dan normaal. Dat we eerst lessen moeten volgen voordat we goed piano kunnen spelen snappen we ook nog. Maar dat je je lichaam kan trainen beter te ontspannen, meer rust te ervaren, klinkt meteen zweverig. Terwijl als je er goed over nadenkt, het heel logisch is.
Je kan leren hoe je effectief kan schakelen tussen rust en activiteit. Tussen ontspanning en inspanning. Hoe je kan ontspannen gedúrende de inspanning. Hoe meer je je eigen lichaam beter leert kennen, beter leert aanvoelen en meer naar leert luisteren, zul je merken dat intense activiteiten en diepe ontspanning een stuk beter aanvoelen.
Tijdens yoga werk je met twee krachten. Inspanning en ontspanning. Meer lezen? Sthira en Sukha – Twee krachten die zorgen voor balans in yoga.
Het effect van yoga op je zenuwstelstel
Yogahoudingen hebben invloed op je zenuwstelsel. Een les bestaat uit houdingen die zorgen voor een fysieke inspanning en voor diepe ontspanning. Ondanks dat een les pittig kan zijn, zorgt het voor balans. Juist doordat je je spieren aan het werkt zet en je hart laat pompen, kan je daarna beter tot rust komen. Je kan mindfullness trainingen gaan doen of mediteren totdat je een ons weegt, als je lichaam niet af en toe goed aan het werk gezet wordt, zul je niet beter om kunnen gaan met alle prikkels die op je af komen.
De keuze van de intensiteit en soort yoga is erg afhankelijk van het moment van de dag. ’s Ochtends is het moment voor een langzaam opbouwende, krachtige en energieke yoga. Door je lichaam in de vroege uurtjes aan het werk te zetten, begin je de dag meteen goed. Je leert jezelf om niet als eerste op je telefoon je mail te checken, of gehaast om naar werk te gaan. Ondanks de inspanning blijft je zenuwstelsel in de ontspannen modus.
’s Avonds is het tijd om de intensiteit af te bouwen. Het is dus niet meer het moment voor de meest moeilijke yogahoudingen en activerende ademhalingsoefeningen. Een rustige, meditatieve sessie, waarbij je beweegt op een manier die zacht en fijn aanvoelt, zorgt ervoor dat je gedachten rustiger worden en je dieper slaapt. Je parasympatische zenuwstelsel zorgt voor rust en ontspanning.
Eindig je dag ontspannen of doorbreek een stressvol moment met deze meditatieve beweging. Laat je me weten hoe dit voor jou is? Laat een reactie achter in de comments.
Yoga en adem voor rust in je parasympatisch zenuwstelsel
De ademhaling gaat automatisch en wordt aangestuurd door het autonome zenuwstelsel. Ondanks dat je er niet over na hoéft te denken, kan je je adem deel sturen. Door rustiger te ademen (laag in de buik en focus op lange uitademing), activeer je het ontspannen zenuwstelsel (parasympatische). Je lichaam kan herstellen en tot rust komen.
Door te zorgen voor meer zuurstof (lange diepe inademingen), activeer je je lichaam en voel je de energie stromen. Goed om je dag mee te beginnen dus.
Mediteren helpt overprikkeling voorkomen
Ga je meteen met een gestrest of een overprikkeld zenuwstelsel proberen te mediteren, dan zul je merken dat dit heel ongemakkelijk is. Je lichaam staat vol in de actiemodus en de energie gaat alle kanten op. Als je je lichaam dwingt stil te zitten, gaat alle actie naar je hoofd. Hierdoor kan het lijken dat je gedachten ontploffen.
Wat helpt is om eerst te beginnen met bewegen. Zorg ervoor dat je verbinding maakt met je eigen lichaam. Dat je het leert voelen. Focus op je adem. Zoals hierboven staat beschreven. Daarna gaat meditatie enorm effect hebben. Door te mediteren keer je aandacht nog meer naar binnen. Dit kan met behulp van een geleide meditatie, visualisaties of alleen. Zonder iets te moeten bereiken. Zonder een doel te willen behalen. Gewoon zijn. Genieten van het moment.
Hoe is dat voor jou?
Laat hieronder een berichtje achter of stuur me een DM op Instagram @SimoneOutdoors.
Blijf op de hoogte!
Schrijf je in en ervaar lessen van de natuur voor rust in je hoofd, energie in je lichaam en wijsheid vanuit je hart.
Uitschrijven kan altijd met één klik.
